Dubbele zorgplicht: Hoe balanceer je als werkgever tussen melder en beschuldigde?
Zorgvuldigheid en neutraliteit
Wanneer er sprake is van een melding van ongewenst gedrag of integriteitsschending, staat een werkgever voor een complexe uitdaging: zorg dragen voor zowel de melder als de beschuldigde. Dit noemen we de dubbele zorgplicht. Het is een precair proces, waarin elke stap telt. Want hoe goed bedoeld ook, een verkeerde aanpak kan leiden tot schade voor individuen én voor de organisatie.
Waarom dubbele zorgplicht?
De Arbowet verplicht werkgevers om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) te voorkomen en te beperken. Dat betekent dat je als werkgever niet alleen oog hebt voor degene die melding maakt van ongewenst gedrag, maar ook voor degene over wie de melding gaat. Een beschuldiging, terecht of onterecht, heeft enorme impact: stress, angst, reputatieschade en soms zelfs verlies van werk. Beschuldigd worden is niet hetzelfde als schuldig zijn. Toch ervaren veel organisaties nog een blinde vlek: de melder krijgt opvang via een vertrouwenspersoon, maar wie vangt de beschuldigde op?
Balanceren tussen belangen
Hoe vind je als werkgever de balans? Het begint bij zorgvuldigheid en neutraliteit. Beide partijen hebben recht op:
- Hoor en wederhoor
- Informatie over het proces
- Ondersteuning en begeleiding
Voor de melder is de vertrouwenspersoon vaak het eerste aanspreekpunt. Voor de beschuldigde is er steeds vaker een aparte rol: de begeleider beschuldigde. Deze professional biedt opvang, helpt emoties te ordenen, legt rechten en plichten uit en voorkomt escalatie of juridisering. Daarmee wordt voorkomen dat het proces verzandt in wantrouwen en conflict.
Waarom is dit zo belangrijk?
Zonder goede begeleiding kan een klachtprocedure uitmonden in een strijd, met schade voor alle betrokkenen. Denk aan:
- Verstoorde werkrelaties
- Langdurige verzuimtrajecten
- Imagoschade voor de organisatie
Door beide kanten van het verhaal serieus te nemen, toon je als werkgever niet alleen goed werkgeverschap, maar creëer je ook een cultuur van vertrouwen en veiligheid. Preventie is daarbij cruciaal: een duidelijk beleid, een gedragscode en laagdrempelige toegang tot ondersteuning maken het verschil.
Hoe pak je dit aan?
- Stel een vertrouwenspersoon aan voor melders.
- Faciliteer een begeleider beschuldigde voor medewerkers die worden aangeklaagd.
- Zorg voor een de-escalerend overleg tussen management, vertrouwenspersoon en begeleider beschuldigde, de gouden driehoek.
- Communiceer helder over procedures en rechten.
Meer weten?
Op https://www.vertrouweninhetgesprek.nl vind je meer informatie. Heb je vragen of behoefte aan ondersteuning? Ik ben beschikbaar als vertrouwenspersoon, begeleider beschuldigde of adviseur voor een veilige werkcultuur waarin iedereen zich gehoord en gesteund voelt.